Lên đồng
Tất cả cùng quay cuồng cùng
nhảy nhót
Cùng vỗ
tay và cùng tung hô
Kẻ lên
đồng đã vào mê lộ
Mọi kẻ
hầu đồng mê sâu say xa…
Người hát
văn phiêu bồng trong tiếng lạ
Tập thể
đảo điên đồng mộng dị sàng…
Có người
từ dân tộc khác
Lạc vào
chỗ đang lên đồng
Trố mắt
ngạc nhiên
Mê khác
mê
Say khác
say
Người
chẳng giống người…
(Nguyễn Xuân Hưng-2013)
Bàn về “lên đồng” “hầu đồng”.Nói
vậy,song hoàn toàn không có tham vong viết chi tiết về điều này.Thực ra nhiều
nhà nghiên cứu đã quá sâu sắc về chủ đề múa hát lên đồng?Chỉ muốn lượm lặt
những cái ngoài đời nói về “lên đồng”.Một đội bóng đá bình thường đá như “cơm
nguôi”,song tự nhiên có trận lại đá như bốc lửa.Người ta không ngần ngại gọi
cầu thủ đá như lên đồng?Ấy là ở ngoại hạng Anh hay CERIA của Ý…chứ ở ta thì có
bao giờ có.Để chỉ những ông lúc tỉnh táo,thông minh lúc “hâm hâm” người ta cũng
bảo tay ấy “đồng bóng”?Có thời Xuân Hinh ít diễn hoặc không ra nổi một băng,đĩa
hài nào.Người ta nói XH đi hát lên đồng,điều này là sở trường của XH rồi.Tiền
thu cũng thật khủng hơn nhiều các việc khác.Cũng phải thôi,vì lúc đó các bà
mệnh phụ ,cũng như Đại gia lại quá nhiều?Thuê XH hát văn chứ có phải đồng cốt
gì đâu?Gần đây có ông làm nghề hát Văn(Quê Cao thượng Tân yên Bắc giang),nhà
lầu xe hơi…đã từng đi biểu diễn với Xuân Bắc ,Vượng râu tự dưng lại đi cướp
tiệm vàng ở Thái nguyên?Mà cướp đến hai lần ,để rồi bị dân tóm sống…cũng vỡ ra
chuyện “hát đồng”.Thời chiến tranh,mấy ông quê gốc Nam Hà(Nam định+Hà nam)luôn
tự hào với chúng tôi là có nghệ sĩ Kim Liên hát Chầu Văn tuyệt đỉnh.Họ còn đọc
thơ:Kim Liên quê ở Nam. Hà…Nghe nói đến đoạn “Chèo đò” của hát văn thì nghệ sĩ,đàn
văn réo rắt…cả khán giả cũng nghiêng ngửa ,như “lên đồng”?
Lên đồng,hầu đồng các cụ nói phải
là những người có máu đồng.Thường là phụ nữ,song cũng có nhiều nam giới làm
nghề này,nhưng đã vậy tất cả đều gọi là “Cô đồng” hết.Cô ở đây phần nhiều mang
ý nghĩa tôn trọng chứ không phải là chê bai gì?Lên đồng ,hầu đồng,gọi
đồng…nhiều người nói là thiêng lắm:người đã chết nhập vào cô đồng,nói ra bao
chuyện như thật,dạy bảo người sống như thật…Là nghe người ta kể vậy.Xem Nghêu
Sò Ốc Hến,cũng có chuyện anh đầy tớ nhận làm đồng dẫn trùm Sò tới thẳng nhà
Hến,bắt đúng vụ trộm…Qua đó tôi nghĩ,dù cô đồng có phán thế nào cũng đa phần là
nói dựa ,phán dựa…Tập thể đảo điên đồng mộng dị sàng… Cứ hiểu theo nghĩa đen của câu này,thì để cho
một tập thể đảo điên cũng là rất khó.Thường thì những buổi lên đồng ngoài cô
đồng,còn có một số người gọi là chân gỗ.Họ đảo điên thì luôn đúng.Tất cả mà đảo
điên có lẽ bởi hát Văn ,nhạc Văn chăng?(Như mọi khán giả đều như lên đồng khi
nghe Kim Liên hát thời chiến tranh?).Song tuổi trẻ bây giờ chúng mê
hiphop,Kpop…chứ có nghe Chầu văn đâu mà đảo điên được?
”? Có người từ dân tộc khác.
Lạc vào chỗ đang lên đồng Trố mắt ngạc nhiên . Tôi xem nhiều phim Mĩ,họ
cũng có nhiều Bà đồng,liên lạc được người đã chết và người sống.Đương nhiên lí
giải cho chuyện này họ như nhà ngoại cảm,và tốn nhiều sức lực sau mỗi cuộc
truyền tải thông tin thôi.Tuyệt nhiên họ không có đàn hát gì.Như vậy nếu dẫn
người dân tộc khác xem cô đồng Việt liên lạc giữa người sống và chết thì chắc
họ cũng không lạ?Nhưng phải ngạc nhiên ở chỗ Hát hay quá,nhạc lôi cuốn quá…để
ai cũng nhảy dựng lên ,như…Lên đồng?Nói thế để dè chừng vì nếu Hát văn ,Lên
đồng lại trở thành di sản phi vật thể thì lại khó nói.
NSƯT Xuân Hinh nhận giải thưởng San Francisco Award 2013
Xuân Hinh xuất hiện trong lễ vinh danh với trang phục truyền thống dân tộc. Đồng thời, anh mang đến cho buổi lễ tiết mục hát văn, mời trầu đặc sản đồng bằng Bắc Bộ.
Ngay sau khi nghệ sĩ hài Xuân Hinh chia sẻ những hình ảnh trong lễ vinh danh trên trang cá nhân đã nhận được hàng trăm lời chúc mừng cùng hàng ngàn lượt thích từ phía bạn bè và cộng đồng mạng.
Ngay sau khi nghệ sĩ hài Xuân Hinh chia sẻ những hình ảnh trong lễ vinh danh trên trang cá nhân đã nhận được hàng trăm lời chúc mừng cùng hàng ngàn lượt thích từ phía bạn bè và cộng đồng mạng.
Xuân Hinh nhận giải thưởng San Francisco Award 2013. |
Nghệ sĩ Xuân Hinh chụp hình bên Giáo sư Trần Văn Khê. |
Xuân Hinh chụp hình bên gia đình. |
Anh không quên mang tới nhiều màn biểu diễn hấp dẫn. |
Tôi bổ xung tin mới nhất về Xuân Hinh,như phần "dè chừng"trong coment.Nghệ sĩ XH với tôi chỉ thán phục duy nhất vai diễn anh kéo xe trong Người ngựa,ngựa người đóng cùng Thanh Thanh Hiền kịch bản theo truyện ngắn cùng tên của Nguyễn Công Hoan.Còn nói chung XH diễn thường là dung tục,không hợp với chúng tôi.Tuy nhiên XH xuất phát điểm là diễn viên chèo,nên hát văn hay hát dân gian cũng luôn hay.San Francisco Award 2013 tôn vinh XH là xứng đáng,nhất là đối với đồng bằng Bắc bộ ta...
Trả lờiXóa